MIJNEN HOF

Klik op onderstaande bijdragen voor Stadsradio Vlaanderen.

De vorming van wortels en plantjes.

Plantjes die op een arme en goed doorlatende bodem staan, zullen hun wortels anders vormen dan dat ze groeien op een rijke vochthoudende grond. Dat komt omdat de plantjes hun voedsel ver moeten zoeken en er een hevige concurrentiestrijd met andere plantjes kan (zal) ontstaan. Wortels zullen in dit geval ver spreiden en grillig ontwikkelen. Als je bijvoorbeeld stikstof in rekening brengt, zal een gebrek een fijn wortelgestel geven met een groot aantal dunne wortels. Maar bij bomen telt ook de onderstam mee. Er zijn onderstammen die nu eenmaal stikstof-eisend zijn.

Euh – geen stikstof?

Je zou al jouw plantjes kunnen bemesten. Dat is een super goed idee, maar het mag (in de siertuin)  eigenlijk geen stikstofrijke bemesting zijn. Stikstof zal jouw plantjes volop in scheutgroei zetten, en dat is eigenlijk niet zo goed. Scheutgroei zie je bij heel wat planten in mei/juni. In juli zie je wel eens houtgroei. Wortelgroei zie je dan weer in augustus. De bemesting die je geeft, moet de focus op de wortel zetten, want het is deze waarvan je graag wil dat ie zich goed ontplooit. Het zou ook leuk zijn indien je bemest ifv het blad.

Vorming van de eindknop: een bloem?

Een plant vormt als eindknop altijd een bloem? Neen, niet zo direct. Bij naaldbomen is de eindknop de uiteindelijke vormer van een mooie rechte stam. Een eindknop kan ook ondergronds aan het einde van een wortelstok zitten. Sommige eindknoppen zitten aan het einde van uitlopers en produceren nieuwe dochterplanten (denk aan aardbeien). Er bestaan eindknoppen die in actie treden als overhellende stengels de grond raken. De eindknop richt zich op en er vormt een nieuwe scheut. De eindknop is dus zeker niet altijd een bloem en kan het voortbestaan van de plant bepalen. Zoals u in vorig tekstfragment kan/kon lezen is de afsluiting van de groei niet altijd eenvoudig.

Oh help – de zilverlindes: ieder jaar hetzelfde lied.

Zilverlindes zijn mooi en worden verkocht als (lei)boom. De klant wordt verteld dat de bloemen druk door bijen worden bezocht. Er is hinder van wortelopslag en bestrating kan omhoog geduwd worden. Best dat je de Zilverlindes dus niet (te kort) naast de oprit zet. Helaas zorgen Zilverlindes voor nogal wat concurrentie onder hommels en bijen… De plant is een voedselparadijs voor deze diertjes, waarbij de hommels het loodje leggen. Ook bijen kunnen sterven bij voedseltekort of beter: té hard werken. De slimme verkoper zal aanraden om meerdere Zilverlindes aan te planten, maar helaas maak je daardoor het probleem alleen maar groter. Ik kan een tuin tonen waar er meerdere Zilverlindes staan en waar onder elke kruin (kroonprojectie) honderden dode hommels en bijen lagen.

Hoe komt dat?

Bijen zijn slimme diertjes. Zij begrijpen sneller dat ze hun activiteiten moeten stoppen als het werk te veel inspanning vraagt. Hommels daarentegen gaan door tot ze er letterlijk bij neervallen. Daardoor zie je dus meer hommels dan bijen onder de Zilverlindes liggen. Concurrentie is de strijd tussen 2 of meerdere bedrijven of individuen om een grotere marktpositie te hebben. Deze strijd wordt door de hommels en beperkt ook door bijen gestreden zelfs al zitten de koninginen reeds enige tijd in de grond. Eigenlijk beconcurreren hommels en bijen zichzelf. Al het werk dat ze doen, is in zekere zin voor eigengewin. Hadden hommels en bijen een contractueel concurrentiebeding ondertekend (waarbij ze dus niet concurrentieel mogen handelen), dropen de meeste hommels en bijen het waarschijnlijk wel sneller af. :- D

Bezint eer ge begint.

Met het oog op het veranderend klimaat worden effectief negatieve adviezen gegeven voor de aanplant van Zilverlindes. Er moeten alternatieven aangeplant worden die de biodiversiteit inderdaad ondersteunen en niet benadelen.

Plaaginsecten en het afstoppen van voedselvoorzieningen. Een mulchlaag vol engerlingen.

Heel wat plaaginsecten leven in de bovenste bodemlaag en zijn daardoor moeilijk bereikbaar en moeilijk te bestrijden. Er kan plaagopbouw ontstaan, die economische schade kan aanbrengen. Als je de bodem dus afdekt en er verder niets meer aan doet, kan je flink wat problemen in de tuin en op je dak halen.

Alleszins: economische schade betekent gewasschade en dan heb je dus de wortelvlieg, de bonenvlieg, uienvlieg, trips, emelten en ritnaalden. Je zou de bodem dus maar mulchen wanneer ie verzadigd zit met eitjes, poppen en wat nog allemaal en je laat al die dingen rustig ‘hun gang gaan’. Het kan echter nog erger: uw mulchmateriaal kan ook bomvol plaaginsecten zitten.

Stel dat je een Die-Hard-Mulcher bent en dus per se vanalles en nog wat op je bodem wil storten…
Let dan goed op wat je precies zit te storten, wanneer je dit doet en begrijp dat je zelfs het voedselaanbod voor vogels grotendeels ontoegankelijk maakt.

Foeragerende vogels, houtsnippers & anti-onkruiddoeken: merels foerageren hippend op de grond en zoeken hun prooien door de grond af te speuren. Het zijn oogjagers. Ze werpen houtsnippers op en voeden zich onder andere met regenwormen. Worteldoeken onder houtsnippers hebben rampzalige gevolgen en ontnemen dus een grote voedselbron van vogels. Voor alle duidelijkheid: houtsnippers gooit u sowieso best niet bovenop een anti-onkruiddoek, gebruik boomschors.

Uw eigen gemaakte mulch en compost kan vol engerlingen zitten. Ik heb het al zoooo (!) vaaaaak (!) in de praktijk gezien…. eigen gemaakte compost kan vol plaaginsecten zitten en schadelijke schimmels/ziektes. Met een beetje geluk zijn het alvast larven die je gemakkelijk uit de composthoop kan wegnemen, maar dikwijls zijn het allemaal eitjes. Uw eigen gemaakte compost waarmee u wil mulchen kan werkelijk bomvol engerlingen zitten.

Stel dat u géén siertuinder bent maar dat uw tuin opbrengst geeft: u hebt dus een eigen moestuin. Dan kan u mulchen met pakweg een laag zaagsel om de het wortelvlieg moeilijk te maken om eitjes af te zetten. In dit voorbeeld mulcht u dus niet zozeer om verdamping tegen te gaan en ook niet om de bodemtemperatuur te regelen. U mulcht om de bodem zo goed mogelijk vrij te houden van plaaginsecten. Dit betekent dat het tijdstip waarop u mulcht belangrijk is en dat u de vlucht van de wortelvlieg moet kennen. Een andere maatregel is dat u uw moestuin aangepast zaait, plant en oogst. Kortweg komt het erop neer dat u moet overwegen wat voor u gunstige maatregelen zijn en vooral ook of uw perceel wel degelijk een plaagdruk kent. U zou maar volop investeren in materialen en allerhande oplossingen terwijl uw bodem nooit een specifieke plaagdruk zal kennen / opbouwen. De particulierende tuinder wordt dit niet goed uitgelegd en koopt bijgevolg in de winkel producten die (niet) overbodig zijn.

Een broeihaard voor schimmels – rooddraad?

We hebben het over mulchen? Dan moeten we de mulchmaaiers er ook maar even bij betrekken. Met die dingen kan je zware schimmelinfecties realiseren. Bedenk dat ook uw mulchlaag in de sier- of moestuin zware infecties tot stand kan brengen.

Uw sierstruiken rotten na het aanbrengen van een mulchlaag.

Rotting van plantgoed is niet ongebruikelijk als u de mulchlaag te dik legt.