KOM MEER TE WETEN OVER:
Bodem
Bomen
Hagen
Struiken
Gazon
Vaste planten
Bloembollen
BLOEMBOLLEN
1 van de luisteraars wil nog eens uitbreiden over bloembollen….
Er bestaan meerjarige, tweejarige en eenjarige bloembollen.
Eenjarige bloembollen zijn bijvoorbeeld tulpen en irissen.
Bij tweejarigen denk je aan Galanthus (uw sneeuwklokjes).
Meerjarige bloembollen zijn bijvoorbeeld narcissen.
Voorts kan een schijnbaar enkele bol in feite een groep van 3 bollen zijn,
die bij elkaar gehouden worden door rokken.
Je ziet dan een bol met 3 neuzen.
Deze bol noemt ook wel eens een cluster, die overeenkomt met de pol van een vaste plant.
Bollen worden door sommige tuinders jaarlijks gerooid.
Interesant om weten is dat bollen zowel met een witte huid als een bruine huid gerooid kunnen worden.
Als bijvoorbeeld tulpen (te) vroeg gerooid worden (de bollen zijn onvoldoende bruin gekleurd), dan geven ze lichtere bloemen.
Bollen die later gerooid worden (en bruiner zien) geven wel die mooie gekleurde en gelijk ook zwaardere bloemen.
De bollen met een bruine huid (zoals tulpen) kunnen goed tegen droge en warme zomers.
Bollen die net gekocht werden en nog een (erg) kleine bolmaat hebben, kunnen éénbladers zijn die voorlopig geen bloemen vormen.
De luisteraar heeft tulpen in de tuin geplant en vreest dat ze te donker werden gezet.
Een tulp is een niet-lichtbehoefig gewas.
De bol bevat reservestoffen die beschikbaar komen tijdens de bloemproductie.
Fotosynthese is hiervoor niet nodig.
Maar, indien tulpen te donker worden gezet, schakelt de plant over op vegatieve vermeerdering.
In lichtarme omstandigheden kan er zowel bloemknopval als bloemverdroging zijn.
Een tulp zal de bloem aanleggen, maar dit proces wordt door de plant beëindigd.
Tulpen die té donker staan en dit laten blijken door bloemverdroging, worden best verplant voor zover de tuineigenaar dit zelf zinvol vindt.
Voorts zie je dat de kleur van het blad, stengel en bloem licht blijft. De plant blijft iel en groeit niet stevig.
Dit zijn de signalen van een te donkere standplaats.
De luisteraar merkte op dat de bloembollen een beschadigde huid hadden toen ze werden gekocht.
Is dat een probleem?
Neen, bloembollen mogen zelfs net voor het planten kaal gemaakt worden.
Bloembollen die niet kaal gemaakt werden, riskeren altijd een onderhuidse beworteling waardoor ze niet meteen in de grond gaan groeien.
Er bestaat ook meer kans op opgroeien omdat de wortelmassa de bol kan omhoog duwen.
Bollen kunnen ook erg strak in het pak zitten.
Deze hoeven zeker niet per se kaal gemaakt worden, omdat wortels door deze huid heen groeien.
Problemen zijn er eerder bij een beschadigde huid waarbij je dan eventueel de bol toch meer kaal wil zetten.
De luisteraar heeft recent bloeiende bloemenbollen gekocht in pot.
De bollen zitten slechts beperkt in de potgrond.
Kunnen deze gelijk op de juiste diepte geplant worden?
Bij bollen in pot telt dat 2/3 van de bol onder de potgrond zit en dat minimaal 5cm grond onder de bol aanwezig is voor een goede beworteling.
De bloembol heeft het gewas nodig voor het aanmaken van bijvoorbeeld nieuwe babybollen voor het volgende jaar.
Dit gewas moet op natuurlijke wijze helemaal afsterven en mag niet begraven worden.
Dus neen, de planten kunnen niet gelijk op de juiste diepte geplant worden.
De luisteraar kan beter de potten tijdelijk neerzetten op de voorziene plaats in de tuin en de bloembollen in het najaar planten.
Bedenk wel dat 1-jarige bloembollen, die nieuwe babybollen hebben gemaakt, nog te kleine bolmaten hebben.
Bloembollen die de luisteraar kocht in pot en die de luisteraar erg mooi vond, geven het jaar nadien geen garantie op opnieuw dezelfde bloemenpracht.
Best is om bij deze babybollen ook nieuwe verse bollen te planten.
Samenvatting gesprek:
– bloembollen met een bruine huid kunnen goed tegen droge en warme zomers, zoals tulpen
– tulpen zijn niet-lichtbehoeftig: in de schaduw zal de bloem aangelegd worden, maar deze verdroogd snel
– bloembollen die te beschaduwd staan, blijven licht van kleur en de plant hangt slap
– bloembollen kan u rooien, maar dat hoeft niet
– u rooit te vroeg en de huid is niet mooi bruin: deze geven lichtere bloemen
– u rooit de bollen met een bruine huid: deze bloemen kleuren wel mooi en ze zijn gelijk zwaarder
– eenjarige bloembollen maken baby’s die moeten groeien: deze babybollen geven de eerste jaren niet het gewenste resultaat
– rooi ze eventueel op en plant ze telkens ook opnieuw aan met nieuwe verse bollen
– indien u veel geduld en veel ruimte hebt, laat u alles zitten en laat u het geheel gewoon verwilderen
Wanneer is de beste periode tijdens het najaar om bloembollen te planten?
Bollen van voorjaarsbloeiers worden doorgaans pas laat op het jaar geplant waardoor er spijtig genoeg dikwijls weinig tijd is voor wortelvorming.
Vaak wordt er gekeken naar de bodemtemperatuur die onder de 12°C zakt.
Op zavel en kleigronden is dat rond (of vanaf) 10 oktober (ongeveer).
Op zandgronden plant men dikwijls maar pas na 1 november.
De reden waarom je zou wachten, heeft te maken met ziektes die de bol kunnen aantasten.
Vanaf bepaalde lage bodemtemperaturen heb je dat risico niet meer of vele minder.
Late aanplant gaat helaas wel ten koste van de wortelvorming, dus extra aandacht dient dan eigenlijk best wel besteed te worden aan de bodem.
Bodembewerking voor aanplant valt te overwegen?
Bodemkwaliteit is bij bollen inderdaad redelijk belangrijk omdat de meeste een zwak wortelstelsel hebben en meestal geen wortelharen.
Bloembollen hebben bovendien geen wortels die diep gaan om vocht uit de ondergrond te nemen.
De plant heeft echter wel die voedingsstoffen, water en zuurstof nodig. Let wel: het is de bol of knol dat de plant nodig heeft om te groeien/bloeien.
Eigenlijk zou er inderdaad best een stabiele organische stof (die dus traag wordt afgebroken) door de bodem verwerkt worden.
Deze stabiele organische stof is trouwens ook van belang voor het vocht-vasthoudend vermogen van de grond, de bodemstructuur en de daarmee gepaarde luchtvoorziening.
Er bestaat echter ook minder stabiele organische stof die door het bodemleven goed wordt omgezet zodat bodemdelen aan elkaar klitten en er veel voedingstoffen vrij komen.
De bodembewerking zou dus kunnen bestaan uit:
– stalmest dat een redelijke tot sterke bijdrage levert aan het bodemleven en de bodemstructuur,
– maar ook GFT compost voor de opbouw van organische stof.
Hoe diep ga je die bodem dan verbeteren?
Dit is in functie van de plantdiepte?
Bollen worden tussen de 8 a 15 cm diep geplant.
Bij de meeste bollen groeien de wortels naar beneden, in tegenstelling tot sommige andere planten.
Als je enkel de bovenlaag zou bewerken, heeft dit geen zin omdat bollen daar geen (of beperkt) gebruik van maken.
Je start dus eigenlijk al vanaf een (ongeveer) 8cm diepte.
De uiteindelijke bewortelingsdiepte van bijvoorbeeld tulpen kan zelfs tot 75cm gaan wat erg diep is voor een tulp.
Een wortelprofiel van 40cm is zelfs al diep voor een tulp…
Je houdt best ook rekening met de grondwaterstand en de bodemsoort en je maakt een onderscheid tussen zandgronden die je al dan niet zou kalken en bijvoorbeeld kleigronden.
De bodemverbeteraar die je gebruikt speelt ook een rol. Bepaalde gewas-resten die je zou onderwerken kunnen ziekten verspreiden, dus het is belangrijk om die voldoende diep in de grond te stoppen.
Algemeen wordt tot 60cm diep bewerkt.
Hoe meer organische stof wordt toegevoegd, hoe beter?
Neen, want het kan allemaal starten met rotten.
Er wordt gesproken over compost. Welke compost is goed? GFT-compost? Groen-compost?
GFT-comport heeft de voorkeur omdat dit een betere bijdrage levert aan voeding voor het bodemleven.
Een zandgrond die je kalkt zal het bodemleven en de afbraak van de minder stabiele organische stof stimuleren.
En stel nu even dat je het geluk hebt om een relatief hoge en vooral aanvaardbare grondwaterstand te hebben, zal je niet zo diep moeten bewerken.
Laten we toch maar even veronderstellen dat je tijdens het groeiseizoen moet beregenen. Bij bollen start dit bij grondwaterstanden die beneden de 50cm onder maaiveld zakken. Je zou eventueel nog een bekalking kunnen overwegen
Samenvatting gesprek:
– De verpakking van bloembollen geeft de uiterste aanplantdata aan: de vroegste aanplantdatum en de laatste aanplantdatum.
– Dit kan bijvoorbeeld van 1 september tot 1 december.
– Aanplanten kan je doen ifv de bodemtemperatuur die onder de 12°C zakt zodat er minder kans op ziekte-aantasting is.
– Aanplanten kan ook vroeger ten voordele van de wortelvorming dat bij bollen sowieso zwak is.
– De bodem kan verbetert worden met bijvoorbeeld stabiele organische stof
– Als je zou verbeteren: bollen maken geen gebruik van de bovenlaag dus je start vanaf ongeveer een 8cm diepte.