Foto boven > Vaste planten zijn goedkoop en onderhoudsvriendelijk, maar het beheer van een plantenborder kan zo complex zijn dat de onervaren eigenaar het percentage plantenaandelen uit balans en uit de grond trekt.

Onder van links naar rechts: Sedum ‘Xenox’, Actaea simplex ‘Pink Spike’ , Veronicastrum ‘Lavendelturm’, Baptisia ‘Blue Pearls’. Daarnaast: Persicaria polymorpha.

VASTE PLANTEN

Het onderhoud van vaste planten is niet hetzelfde als het beheer van een ganse plantenborder...

Vaste planten zijn uitstekende onkruidonderdrukkers. Vaste planten zijn onderhoudsvriendelijk en betaalbaar en worden vooral ingezet om de tuin te verfraaien want ze worden vaak gekozen op kleur. In tuinen worden vrijwel altijd plantenmengsels voorzien en worden planten niet zo direct op soort bij elkaar gezet. Dit betekent dat u flink wat kennis nodig hebt om uw plantenborder te beheren. Zaailingen moet u herkennen opdat bepaalde planten de overhand niet nemen. De onervaren tuineigenaar zal het schoffelen soms zelfs boven het handmatig wieden verkiezen en het verschil tussen bovengronds uitlopende planten en polvormende of ondergronds uitlopers niet kunnen maken. Doordat u een vaste plantenborder samenstelt op basis van wat u mooi vindt, kan het beheer soms zo complex worden dat de ongeoefende eigenaar het geheel snel rommelig en chaotisch kan maken. Het percentage aan plantenaandelen wordt maar al te vaak zelfs letterlijk uit balans en de grond getrokken. 

Foto boven – Salvia > Als u vaste planten op soort bij elkaar zet, wordt het beheer van de plantenborder flink wat eenvoudiger.

1 Van onze luisteraars houdt niet van het najaarsonderhoud in de tuin.
Enkele tips om dit wat eenvoudiger te maken?
 
Sommige vaste planten kunnen na een winter gewoon bij elkaar geharkt worden in plaats van 
dat je dit voor de winter zou doen en zonder dat dit veel moeite kost. 
 
Het merendeel van de planten heeft echter wel stugge stengels waardoor het uitharken alleen niet volstaat. 
Stengels kan je vervolgens wegmaaien ipv dat je alles netjes zou wegknippen.
Je zou bij aanplant hier alvast rekening mee kunnen houden en dus opletten met datgene je zet.
Je zet dan gewoon hetgeen gemakkelijk uitharkt.
Je hebt enkel een hark nodig.
 
De luisteraar wil het ruimen van de plantenvakken toch net voor de winter doen.
 
Eigenlijk is dat niet aan te bevelen:
plantenvakken worden namelijk tijdelijk kaal waardoor onkruiden kunnen ontwikkelen.
Dan heb je weer veel onderhoud bij de start van de lente.
 
Je zou de bodem eventueel kunnen afstrooien met een laag compost van 3cm dik om onkruidgroei te voorkomen.
Het afdekken van de grond die je onbewerkt laat, is wel altijd risicovol omdat er plaagdruk kan ontstaan.
Herinner onder andere de eitjes van de slakken die net onder het maaiveld zitten en die je gemakkelijk naar boven kan brengen om te laten uitdrogen.
 
 
En het maaien van de vaste planten?
 
Je kan inderdaad vaste planten gewoon met de bosmaaier net boven de grond wegmaaien. 
Heel wat tuineigenaars zijn echter erg sterk begaan met hun planten en zullen die planten eerder handmatig en arbeidsintensief knippen.  
 
De bosmaaier moet je natuurlijk ook nog wel kunnen hanteren, 
zodat uiteindelijk (vooral vrouwen) misschien toch sowieso al naar de snoeischaar grijpen.
 
Als de vrouwelijke wederhelft de passie voor tuinen heeft,
-en een groot deel van het onderhoud komt dus in die vrouwelijke handen terecht,
– en het moet gemakkelijk zijn,
dan wordt het eigenlijk bij voorkeur uitharken – als het mogelijk is na de winter.
 
Mbt het onkruid: Dit kan ook gewoon geschoffeld en geharkt worden?
 
Ja.
En als je dan die vaste planten zou laten staan,
dan zal de grondbewerking schadelijke bodeminsecten of eitjes aan het oppervlak brengen.
Dat helpt u dan weer om plagen onder controle te houden.
 
Als de vaste planten nog niet volledig ontwikkeld zijn en in een bepaald plantverband zitten, 
kan je deze tuinkluis vele gemakkelijker klaren. 
 
Het plantverband betekent dan dat je de aanplant in rij en kolom verwerkt zodat je eenvoudig met de schoffel kan werken.
 
Welke planten vormen stugge stengels die je handmatig of met de bosmaaier zou snoeien?
 
Phlox, Rudbeckia, Sedum en Helenium
 
Welke planten kan je gemakkelijk harken?
 
 Asters, zilverkaars en Achillea
 
 
Samenvatting gesprek
 
– gebruik de bosmaaier ipv dat je vaste planten handmatig zou knippen
– verkies planten die geen stugge stengels hebben 
– wacht tot na de winter omdat sommige vaste planten gewoon bij elkaar geharkt kunnen worden
– strooi het plantvak af met een 3 cm dikke laag compost omdat een kale bodem onkruidgevoelig is, indien je toch najaarsonderhoud verkiest
– de bodem afdekken verhoogt mogelijk plaagdruk
– plant in rijen en kolommen om bijvoorbeeld het schoffelen makkelijker te maken
 

Kleuren combineren

De kleuren die we zien zijn eigenlijk golflengtes. Als je bijvoorbeeld kijkt naar een oranje bloem, zie je 3 golflengtes:
oranje is een combinatie van een rode, een groene en een blauwe golflengte. Dat stelt ons in staat om kleuren te onderscheiden.
Sommige van die golglengtes liggen echter kort bij elkaar, zoals bepaalde tinten blauw en groen. Als we dan een lichtbron nemen zoals de zon en je laat die schijnen met een bepaalde K-waarde, zullen deze kleuren als 1 fletse kleur waargenomen worden. Iets dat voornamelijk opvalt als een bepaalde blauw-tint in de schaduw van een groene haag komt te staan. Je neemt dus beide kleuren wel degelijk waar – dat wel, maar in de indruk is gelijk. Het geheel is flets.

Plantenvak onder helling

Met vaste planten kan u versterkingswerken uitvoeren. Geranium Macrorrhizum vormt uitlopers waarmee u hellingen kan beplanten.

Vaste planten... niet kleurvast?

foto boven – Phlox ‘Blue Paradise’ en anthocyanen